مادرش بانویی تحصیلکرده و دندانپزشک بود و آشنایی عارف با دنیای خوانندگی و موسیقی از آنجا بود که مادرش علاقه مند موسیقی های فولکوریک و اصیل آذری بوده و عارف در زمان کودکی با گوش دادن به رادیو باکو به این هنر علاقه مند شد. رادیو باکو علاوه بر آهنگهای آذری و غربی گاهی اوقات اوپراهای معروف اروپایی را هم پخش میکردند.

در سالهای ۱۹۶۰ در حالیکه بیشتر آهنگها به صورت تصنیف بودند، عارف در آن زمان با ادغام کردن آهنگهای غربی با غرلهای رومانتیک (عاشقی) شیوه ای جدید از خوانندگی به ایران عرضه کرد. این سبک جدید آهنگهای عارف در بین جوانان کاملا مشهور بود، از اینجا بود که مراحل پیشرفت او شروع شد، تنها با سنی ۲۱ شروع به خوانندگی در تلویزیون ملی ایران کرد. او در زمان خود یکی از اولین خوانندگان پاپ و خوش چهره ترین هنرمند در سالهای جوانی بود.

عارف قبل از خوانندگی به شغل معلمی اشتغال داشت و هر روز از تهران به قزوین برای تدریس مراجعت می کرد، چندی بعد عارف در حین بازگشت از قزوین تصادف می کند و بشدت مصدوم می شود بطوریکه ماهها خانه نشین می شود و مادرش بتنهایی از او مراقبت می کند.بعد از بهبود ی نسبی، عارف به اداره فرهنگ قزوین مراجعه کرده و ماجرای تصادف و مصدومیت خود را به مسئولین شرح می دهد ، که البته مسولین وقت ادعای عارف را قبول نکرده و باسردی با او برخورد می کنند و فعالیت و اشتغالش را بحالت تعلیق در می آورند.عارف مغموم و ناراحت به تهران باز می گردد.ولیکن چه کسی انتظار آنرا داشت که این اتفاق شوم ماجرای زندگی عارف را تغییر بدهد و ایشان را به دنیای هنر و خوانندگی برده و او را به شهرت برساند.

عارف در اولین حضورش در تلویزیون با دختری ایرانی- آشوری آشنا شد که باهم قطعه های زیادی از موسیقی را اجرا کردند که می توان «هفت آسمون» را نام برد. عارف بعدها با خوانندگانی همچون پوران، هایده، دلکش، الهه، و رامش قطعاتی از موسیقی را برگزار کرد. از بهترین آهنگهایی که عارف با هایده برگزار کردند می توان به «وقتی تو هستی، آسمون پر از نوره ...»اشاره کرد.از معروفترین کارهای عارف می توان به «دریای نور» اشاره کرد که هنوز بین ایرانیان مشهور میباشد.همچنین یکی از معروف ترین خوانندگان برای فیلمها میباشد، از این فیلمها می توان به فیلم سطان قلبها (با کارگردانی مرحوم محمدعلی فردین) را نام برد. عارف همچنین در ۶ فیلم هم ایفای نقش و هنرنمایی کرده است. در سال۱۳۴۹ خورشیدی( ۱۹۷۰م) بود که از طرف مجله جوانان عارف و گوگوش را به عنوان برترین خوانندگاه پاپ برگزیدند، همچنین در همان سال بود که از طرف مجله زن روز عارف را مرد سال در بین آنهمه سیاستمدار  از جمله بزرگ مرد تاریخ سیاست هویدا را می توان نام برد شاعر، خواننده و … انتخاب کردند.

عارف جوایز زیادی را دریافت کرده که در سال ۱۹۷۴ به علت خواندن آهنگی در بین بازیهای آسیای از سوی مقامات عالی رتبه کشور مدالی دریافت نمود.عارف کنسرت باشکوهی در برابر ۱۰۰،۰۰۰ نفر ایرانی و دیگر مقامات عالی رتبه ی خارجی برگزار کرد که این کنسرت همانند اولین کنسرت خارجی عارف در شهر نیویورک بود که در جشن دویستمین سال استقلال آمریکا برگزار شده بود.

عارف در سال ۱۹۷۹ (اوایل انقلاب ایران) همراه با خانواده ایران را ترک کرد، ابتدا او برای ۳ سال در لندن اقامت گزید و بعد از آن به لوس انجلس رفت و سپس به دبی نقل مکان کرد(که آلان در انجا زندگی می کند).

وي دارای ۳ دختر است که در اروپا و امریکا زندگی می کنند. او هم چنین یک پسر داشت که به دلیل سرطان لوزالمعده در گذشت.

عارف یکی از اعضای فعال تیم فوتبال ستارگان مبیاشد و از دیگر اعضای فعال این تیم فوتبال اندی، ستار‎، داوود بهبودی و کامبیر قربانی (پسر گوگوش) میباشند.

در سال های اخیر عارف یکی از اعضای فعال در گروههای سنتی، کلاسیک، و پاپ میباشد. عارف در سال ۱۹۹۶ با همکاری همسرش شرکتی به نام Rfaye باز کردند که بیشتر آلبومهای عارف و دیگر خوانندگان مشهوری هم چون هایده، مازیار آنجا تکثیر می شوند.

عارف تا به حال ۸۰۰ آواز خوانده که از مشهورترین آهنگ ها می توان به کبوتر چاهی، مرد غمگین، پل های شکسته، قصَه نارنج طلا، قلب چوبی، ناز ناز یارم ، سایه تنها ، آدم برفی ، مادر بزرگ ، قصه غصه ها ، قلب طلا ، کاشکی ، داش غلام ، دختردریاها ، دختر رویایی ، آتش به جون گرفته ، قربون هرچی خوشگله ، رویا ، پونه ، طلسم آرزوها ، کوکب سرخ ، غروب آرزوها و . . . ؛ و آلبوم های متعدداز جمله ماه و پلنگ، روزگار غربیست نازنین، آینه در آینه و قصر طلا و . . . را نام برد. اخرین موزیک عارف با نام اگه نباشی با همراهی رضا نادری میباشد که در تاریخ ۲۰ می ۲۰۱۲ منتشر شد.